Świadomy Gdańsk: Brzeźno i Nowy Port

“Świadomy Gdańsk” to społeczny mini projekt mojego autorstwa przy współpracy z Visit Gdańsk  mający na celu pokazanie Wam 8 dzielnic Gdańska z lokalnej, nieturystycznej perspektywy. Dzięki temu każdy z Was kto szuka miejsc z dala od utartego szlaku, będzie mógł “skorzystać” z ukrytych zakamarków tego miasta. Odkryjesz lokalne kawiarnie, odwiedzisz piękne uliczki oraz posłuchasz o ciekawych ludziach, o których nie przeczytasz w przewodniku. Prócz poniższego artykułu przejdę się każdą z wybranych dzielnic i przedstawię ją na insta stories na swoim profilu na Instagramie (LINK). Dzięki temu zobaczysz ciut inny Gdańsk, Gdańsk widziany oczami lokalsa, który na podróżach zjadł zęby. Ruszamy!

Brzeźno

Dziś przechadzając się po tej ciekawej dzielnicy nie sposób sobie wyobrazić, że w połowie XIX wieku do popularnego już wtedy kąpieliska przybywało 10 tysięcy gości rocznie! Bywały takie lata, że Brzeźno przyjmowało więcej gości niż słynny Sopot. Nad brzegiem powstały liczne galeryjki i wieże widokowe. Ba! Nawet stanęło tu molo, przy którym regularnie cumowały żaglówki i wycieczkowe statki. Charakter uzdrowiska mieszał się z doskonale zachowanymi budynkami chatek rybackich, gdzie mieszkali od wieków rybacy. Dziś Brzeźno powoli odzyskuje swój dawny turystyczny charakter i jest na dobrej drodze ku lepszemu. Zresztą sami zobaczcie (możecie sprawdzić relację na Instagramie)!

Jedno z najstarszych kąpielisk Zatoki Gdańskiej było od setek lat było wioską rybacką. Dopiero okres napoleoński sprawił, że przekształcono ją w dom kąpielowy. Z początkiem XX wieku dzielnica stawała się miejscem, gdzie bogaci mieszczanie zaczęli się powoli osiedlać i budować wille oraz domy letniskowe.  Lata dwudzieste i trzydzieste przyniosły wzrost znaczenia Brzeźna. Powstał nowy dom zdrojowy, otwierano liczne restauracje, kafejki i gospody.

Od początku lat 90-tych miasto powoli zaczęło inwestować w dzielnicę i stworzyło ścieżki rowerowe, poprawiło infrastrukturę oraz odbudowało molo. Kilka lat temu deweloperzy zaczęli budować nowe osiedle, które stało się bardzo atrakcyjne. Obecnie gdy sezon minie, przyjeżdżam tu często pobiegać lub pojeździć na rowerze. Ruch turystów jest znikomy.

Przechadzając się uliczkami Brzeźno można natrafić na parę perełek – kamienic. Charakter ulic sprzed wojny zachował się praktycznie w nietkniętej formie. Dlatego można oddać się swojej wyobraźni i wyruszyć w sentymentalną podróż brukowanymi uliczkami!

Nowy Port

Obszar ten oraz port otrzymały nazwę Neufahrwasser (Nowy Port). Od XVI wieku zlokalizowana tutaj była osada rybacka, natomiast w XVIII wieku Nowy Port miał już strategiczne znaczenie, jako konkurencyjny dla Gdańska port i magazyn towarów. W XIX wieku dzielnicę zaczęli zasiedlać robotnicy pracujący w powstającym porcie. Jako drugi port po gdańskim rozwijał się intensywnie, przyjmując większe statki, korzystając szczególnie wtedy, gdy Motława zamarzała zimą.

Przed II wojną światową Nowy Port był jedną z najbardziej urokliwych dzielnic Gdańska. Choć wojna dawno się skończyła to nadal w wielu miejscach można natknąć się na zabudowania pamiętające pierwszą połowę XX wieku. Sąsiedztwo z Wojskową Składnicą Tranzytową znajdującą się na półwyspie Westerplatte spowodowało, że to był główny cel wojsk niemieckich w 1939 roku. Ostrzał z okrętu Schleswig-Holstein, cumującego w Nowym Porcie oraz z Latarni Morskiej rozpoczął II wojnę światową (przynajmniej tak twierdzi część historyków). Jednak największe zniszczenia dotknęły Nowy Port (jak i resztę okolicznych dzielnic) podczas działań wojsk radzieckich w marcu 1945 roku.

Mieszkańcy Nowego Portu pomimo lokalizacji w północnej części Gdańska nie mają dostępu do morza i plaży. Dzielnicy nigdy nie było dane zostać takim kurortem jak Brzeźno. Tereny nabrzeżne zostały przekształcone w nabrzeże portowe. Nie zmienia to faktu, że związek z wodą jest niezaprzeczalny.

Kiedyś powstała tutaj osada rybacka, a dary morza zapewniały godne życie mieszkańcom i osiedleńcom. Po wojnie postawiono płot, odgradzający dzielnicę od nabrzeża. Mieszkańcy mają na szczęście nieogrodzony kanał – oficjalnie nazywany Martwą Wisłą. Dobre miejsca na spacer, przejażdżkę rowerową lub wędkowanie. Rozpościera się tutaj piękny widok na Twierdzę Wisłoujście czy pomnik obrońców Westerplatte.

Zapomniany przystanek

Warto tutaj wspomnieć o nieczynnym przystanku Szybkiej Kolei Miejskiej (SKM). Kiedyś przystanek Nowy Port był jednym z pierwszych, do których zaczęły kursować pociągi SKM z Gdańska. Niestety wzrastające ceny, pogarszająca się infrastruktura spowodowały ograniczony ruch pasażerów z Nowego Portu. W 2005 roku zamknięto ten przystanek. Powstało wiele inicjatywy aby “wskrzesić” połączenie, ale niestety bezskutecznie. Mam nadzieję, że to się zmieni. Bo jest tutaj co oglądać.

Zajezdnia tramwajowa

Ciekawym punktem na mapie Nowego Portu jest zajezdnia. Prócz bezpośrednich zadań pełni też funkcję zabytkową. Co ciekawe każda, nawet najdrobniejsza, zmiana na zewnątrz zajezdni wymaga pozwolenia konserwatora zabytków. Zbudowano ją w 1899 roku przy Bergstraβe, dzisiejszej ulicy Władysława IV. Wraz z budową w 1928 roku nowego układu torowego w Nowym Porcie rozbudowana została również zajezdnia. To perełka dzielnicy. Szczęśliwie przetrwała wojnę, trwa do dziś i niech tak pozostanie!

Wojtek Jurojć

conscious.traveler

Świadoma rada #3. . Chcesz, aby Twój dzień zacz

Podczas pracy z oddechem, nie ważna jest ilość.

Część 1. . Podzieliłem się tym nawykiem podc

🧠Szybkie info dla wszystkich zapracowanych rodz

👨‍💼Nawet CEO zarabiający 6 cyfrowe kwoty

Wczytaj więcej... Obserwuj na Instagramie

The following two tabs change content below.

• Bio
• Ostatnie wpisy

Wojciech Jurojć

Podróżnik i pisarz. Od dwunastu lat w ruchu, zmienia miejsca zamieszkania i poznaje lokalne kultury Azji. Przez ponad 7 lat pracował i mieszkał za granicą, w tym cztery lata w Azji. Odwiedził ponad 55 krajów świata. Obecnie pomaga ludziom świadomie podróżować pisząc na blogu oraz organizując wyjazdy kulinarno przygodowe (www.foodkrywcy.com). Prowadzi również warsztaty/konsultacje z oddechu i zdrowia mentalnego dla firm i klientów indywidualnych.

Ostatnie wpisy Wojciech Jurojć (zobacz wszystkie)

• Jak i dlaczego medytować w pracy? Prosta technika dla każdego. - 13/06/2022
• Jak sobie pomóc w trakcie stresu, czyli 8 rad na samopomoc. - 04/03/2022
• Najlepsze kawiarnie w Gdańsku! TOP 5! - 23/10/2021